TOTBİD - TODAK 6 ŞUBAT 2025 DEKLERASYONU
Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneğimiz (TOTBİD) tarafından 26 Şubat 2023 tarihinde Türk Ortopedi Deprem ve Afet Koordinasyon Kurulu (TODAK) kurulmuştur.
Kurulun Amacı: Deprem ve afetler konusunda Ortopedi ve Travmatoloji alanında kişiler ve kurumlar arası koordinasyonu yerine getirmektir. Bu kurul, özellikle deprem bölgelerinde sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliğini sağlamak, afetlere hazırlıklı olmak ve afet sonrası müdahalelerde etkili olmak amacıyla bir dizi faaliyet yürütmektedir.
Kurul ilk toplantısında İstanbul 'da Deprem Afet Koordinasyon çalıştayı yapmayı kararlaştırmıştır. 17 Ağustos 2023 tarihinde bu çalıştay gerçekleştirilmiştir. Çalıştayda, 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası afet yönetimi ve sağlık hizmetleri üzerine yapılan çıkarımları AFAD, Sağlık bakanlığı ve yerel yöneticilerinin de katılımı ile tartışılmıştır. Afet sırasında sağlık tesislerinin yıkılması, iletişim ve ulaşım zorlukları büyük sorunlar yaratmıştır. Sahra hastaneleri önemli olsa da, ilk müdahale ünitelerinin hızla devreye girmesi gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca, gönüllülerin profesyonel eğitim alması, veri kayıplarını önleyecek mobil uygulamaların geliştirilmesi ve hastanelerin birbirine destek olacak şekilde renk kodlarıyla yönetilmesi önerilmiştir.
2023 Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi deprem ve afet temalı olarak belirlenerek deprem ve afetlerle ilişkili eğitimler ve oturumlar yapılmıştır.
Kurul, 2024 yılı boyunca çeşitli faaliyetler ve çalışmalar planlamıştır. Bunlardan ilki 5 Şubat 2024 tarihinde TOTBİD ve TODAK yönetim kurulu Adana 'da toplantı yapmış, Dörtyol, Hatay, Maraş bölgesinde çalışan meslektaşlarımıza bölgesel ziyaretlerde bulunmuştur. 6 Şubat 2024 tarihinde TOTBİD Deprem ve Afet Koordinasyon Kurulu Bölgesel Toplantısı Gaziantep 'te meslektaşlarımızın katılımıyla düzenlenmiştir.
2024 yılı Mayıs-Aralık dönemi içinde, iki panel oturumu düzenleyerek önemli konulara ışık tutmuştur. İlk oturumda "Unutmadık-Unutmamalıyız Deprem Gerçeği" başlığıyla depremde ampütasyon kararı, çocuk kırıkları, açık kırıklar ve yumuşak doku yaralanmaları gibi konular ele alınmıştır. İkinci oturum ise "Deprem Özel Paneli: Olası Sorunlara Afet Öncesi Çözümler Neler Olmalı?" başlığıyla düzenlenmiştir.
Bunun yanı sıra, dernek ve alt şubelerden deprem bölgesindeki asistanlara tanınan ayrıcalıklar ve yardımlar da TODAK’ın etkinliğini ve koordinasyonunu artıran unsurlar arasında yer almıştır. Deprem bölgesinde uzman ve asistanlara kongre ve kurslara katılım için ekstra kontenjanlar ayrılmıştır. Örneğin, İleri El Cerrahisi Kursu, Kadavra El Travma Kursu, İlizarov Yöntemleri Kursu, Eurospine Kursu gibi etkinlikler, bölgedeki üyelerimize ve asistanlarımıza en güncel cerrahi teknikler ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi edinme fırsatı sağlanmıştır.
2024 Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi, derneğimizin düzenlediği ulusal kongre çerçevesinde iki önemli panel oturumu gerçekleştirilmiştir.
2024 yılında İstanbul Tabip Odası bünyesinde ve ilgili derneklerin katılımıyla Kitlesel Afetlerde Temel Sağlık Hizmetleri (Afet Sahası Rehberi) ve Kitlesel Afetlerde Temel Sağlık Hizmetleri (Hastanede İzlem ve Tedavi Rehberi) güncellenerek, web sayfamızda erişime açılmıştır.
Bu faaliyetler, kurulumuzun afetlere hazırlıklı olmak, üyelerinin eğitimini desteklemek ve topluma hizmet etmek amacıyla attığı önemli adımlardır. Planlanan kurslar ve kongreler, meslektaşlarımızın eğitim kalitesini artırmayı ve afetlere yönelik toplumda farkındalık yaratmayı hedeflemektedir.
Halen kurulumuz deprem bölgelerine depreme yakınlık derecesine göre hastaneleri aşağıdaki gibi konumlanma ve bunu bir bilgisayar programı şekline getirmek için çalışmalarına devam etmektedir.
Kırmızı Alan Sağlık Kuruluşu (KASK): Afet sonrası yaşamın sekteye uğradığı bölgelerdeki sağlık kuruluşlarını ifade eder. KASK, altyapı ve personel açısından etkilenir, bu sağlık kuruluşlarına olan talep ise artar.
Sarı Alan Sağlık Kuruluşu (SASK): Afet sonrası yaşamın sekteye uğradığı kırmızı alana yakın, afetin toplumsal yaşamı etkilemediği bölgelerdeki sağlık kuruluşlarıdır. Bu saha sağlık hizmetlerini devralabilecek sayıda sağlık tesisi içermelidir. Bu kuruluşlar, kırmızı alandan hastaları alarak transferini sağlar ve tedaviye yönlendirir ancak artan hasta sayısıyla başa çıkabilmek için afet sonrası yardım edecek durumda değillerdir ve daha fazla ekipmana ihtiyaç duyar.
Yeşil Alan Sağlık Kuruluşu (YASK): Kırmızı alanda hizmet veremeyen sağlık kuruluşlarına ekip/ekipman desteği sağlayan daha uzak bölgelerdeki sağlık kuruluşlarıdır. Afet bölgesine en hızlı şekilde ulaşabilecek kuruluşlardır. SASK’dan toplumsal hizmet beklentisi farkı, YASK’ın erken dönemde artmış hasta sayısı sorunu yaşaması beklenmemesidir.
Mavi Alan Sağlık Kuruluşu (MASK): Ülke sınırı içerisindeki diğer tüm sağlık kuruluşlarını kapsar. Afet sonrası, KASK ve SASK’a ekip/ekipman desteği sağlayarak, sevk edilen hastaların tıbbi gereksinimlerini karşılar.
Bu şemaya göre gönüllü ortopedi ve travmatoloji uzmanları tespiti ve kayıt için form oluşturulmaktadır.
Ayrıca depreme yönelik her hastanenin kendi bünyesinde konteyner travma birimi ya da müdahale ünitesi kurması kurulumuzun tavsiyesidir. Bunun için görüşmeler devam etmektedir.
6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen deprem felaketinde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza rahmet, yakınlarına baş sağlığı dileriz. Deprem bölgesinde olan ülkemizde gelecek depremlere hazırlıklı olmak için çalışmalara devam edeceğimizi bildiririz.
TOTBİD Yönetim Kurulu ve TODAK Kurulu