| KAMUOYUNUN DİKKATİNE
Dünyanın farklı yerlerinde ortaya çıkan Kovid-19 mutasyonları korku yaratmaya devam ediyor. Vietnam’da Kovid-19’un İngiltere ve Hindistan türlerini barındıran "hibrit varyant" tespit edildi. Ülkenin çeşitli bölgelerinde kafe, restoran, kuaförlerin yanı sıra turizm ve dini mekanlar kapatıldı. Vietnam uzun süredir düşük vaka sayıları olan başarılı ülkelerden birisiydi, ama simdi varyant tehdidi altındadır. Ülkemizde ise, Sağlık Bakanlığı, yeni tip koronavirüsün İngiltere ve Hindistan türlerinin özelliklerini barındıran hibrit versiyonunun saptandığını duyurdu. Kocaeli Üniversitesindeki küçük bir araştırma “İngiltere” denilen varyantın bileşik mutasyon olduğunu ortaya koydu. Bu varyantların analizlerinin yapılması ve bunlarla birlikte tüm epidemiyolojik verilerin toplumla paylaşılması çok önemlidir. Alınan önlemlerde Normalleşme kriterimiz Dünya Sağlık Örgütü’nün standartlarına uygun olmalıdır. Tamamen normalleşme için günlük vaka sayısı 1000’in altında olmalıdır. Turkuaz tabloda her akşam açıklanan vaka sayıları 6000-7000 civarında seyretmektedir. Haziran ayı boyunca uygulanacak olan kademeli normalleşme sürecinin ikinci aşaması kapsamındaki önlemler açıklanmıştır. Buna göre hafta içi ve Cumartesi günleri 22.00- 05.00 saatleri arasında; Pazar günleri ise Cumartesi günü saat 22.00’den başlayıp Pazar gününün tamamını kapsayacak ve Pazartesi günü saat 05.00’de tamamlanacak şekilde sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacaktır. 65 yaş ve üzeri vatandaşlarımız ile 18 yaş altı gençler ve çocuklarımız şehir içi toplu ulaşım araçlarını (metro, metrobüs, otobüs, minibüs, dolmuş vb.) kullanamayacaklardır. Kamu kurum ve kuruluşlarında uygulanmakta olan 10.00-16.00 saatleri arası mesai sistemi ile uzaktan/dönüşümlü gibi esnek çalışma usulünün uygulanmasına kademeli normalleşme döneminin ikinci etabında da devam edilecektir. Esnek mesai uygulamasının devam etmesi olumlu bir yaklaşımdır. - Şehirlerarası faaliyet gösteren toplu taşıma araçları , yolcu taşıma kapasitesinin %50’si oranında yolcu kabul edebileceklerdir. Uçaklarda ise böyle bir kural getirilmemiştir. SORUYORUZ: Kapalı alanlarda düğünler, nikahlar olurken, hafta içi her sabah işe gidiş saatlerinde toplu ulaşım araçları sıkış sıkış doluyken, fabrikaların kapalı alanlarında milyonlarca işçi çalışırken, Pazar günü insanlar neden açık alanlara çıkamıyor ? Virusun kapalı alanlarda bulaşmasının daha çok olduğunu düşünürsek bu önlemin pandemiyle ilişkisi nedir ? Neden saat 22.00’den sonra yasak var? Bu önlem neden gerekli? Afganistan, Bangladeş, Brezilya, Güney Afrika, Hindistan, Nepal, Pakistan, Sri Lanka’dan doğrudan ülkemize gelen veya son 14 gün içerisinde bu ülkelerde bulunan kişilerden azami 72 saat önce alınmış negatif sonuçlu PCR test raporu istenmesi kuşkusuz doğru bir uygulamadır. Bu kişiler Valiliklerce belirlenecek yerlerde 14 gün süreyle karantinaya alınacaktır. Eğer bu uygulama yapılmasaydı, Rusya, Almanya ve İngiltere özellikle Hindistan’dan gelenlere karantina uygulamasına geçilmeden turist göndermeyeceklerdi. Bu arada Rusya, bize ve Tanzanya’ya yönelik uçuş yasağını “vaka sayısı çokluğu” nedeniyle 21 Haziran’a kadar uzatmıştır. Biz ise 15 Haziran’da kapalı ortamda sayı ve yemek sınırlaması olmadan nikah serbestisi tanıdık. Ama gece ve Pazar günleri sokağa çıkmak yasaktır. Okullara gelince, 1 Haziran’dan itibaren tüm ilkokullar ve ana sınıflarında ,7 Haziran ‘da da ortaokul ve liselerde haftada iki gün, yüz yüze eğitime geçilecektir. Okulların normalleşmeye geçilirken öncelikli olduğunu vurgulamak isteriz. Ülkemizdeki ilkokul öğretmenlerimizin % 90’ına Biontech aşısının ilk dozu uygulanmıştır ve tek aşının bile koruyuculuğu % 70’tir. COVID-19’un artık yüzeylerden bulaşmasının zannedildiği kadar yüksek olmadığı da bilinmektedir. Ellerin su ve sabunla yıkanması, okulun temiz tutulması yeterlidir. Daha önce de sık sık vurguladığımız gibi sınıfların sık sık havalandırılması ve pencerelerin açık tutulması önemlidir. Sınıftaki öğrenci sayısı ilköğretim okullarında 25’i, liselerde 20’yi geçmemelidir. Mesafeye ve maske takılmasına özen gösterilmelidir. Çocuğun eğitim hakkının fırsat eşitliği esasına dayanarak oluşturulmasını ,okullarda düzenli biçimde devamın sağlanmasını ve okulu terketme oranlarının düşürülmesi için önlemler alınmasını öneriyoruz. Pandemi sürecinde derslere ve sınavlara katılım, tüm çocuklar için zorunlu tutulmamıştır. Son açıklamada da okula devam velilerin tercihine bırakılmıştır. Okullar eğitimin yanı sıra koruyucu sağlık sisteminin bir parçasıdır; çocuk ve ergenlerin gelişimi, iyilik hali ve ruh sağlığı, aşı ve çeşitli tarama programları gibi sağlık hizmetlerine de ulaştıkları bir alandır. Okul öncesi ve ilkokul yaş grubu COVID-19’dan en az etkilenen ve bulaştıran grup olmaya devam etmektedir. Salgın yayılımı bu grup için en düşük düzeylerdedir. 12 yaş üstü gençler hastalıktan daha az etkilenmekle birlikte bulaştırıcılıkları yetişkinlerle yaklaşık olarak aynıdır. Okulların açılması planlanırken bölgelerdeki yüz bin nüfusa düşen yeni vaka sayısını temel almak gerekir. Yüz binde vaka sayısı 10’un altında olan yerlerde tüm kademeler açılabilir. Sonuç olarak, Haziran 2020’ye göre, bu yıl yaz başında alınan normalleşme kararları biraz daha kademeli görünmektedir. Yine de yeterli değildir. Verilerin haftalık izlemi, bunların toplumla paylaşılması, günlük yeni vaka sayılarına göre küçük adımların atılması, bu sürede de nüfusun % 70’inin hızla aşılanması yaşamsal önem taşımaktadır. |
| Prof. Dr. Gülriz Erişgen |